De houdbaarheidsdatum op de blikjes en flesjes lopen vaak ontzettend uit één. Maar volgens het voedingscentrum zijn de meeste bieren tot een jaar na die datum nog prima te drinken zonder bang te hoeven zijn voor pijn in je buik. Is het eigenlijk wel nodig om het bier na de THT datum weg te spoelen door het afvoerputje? En op basis waarvan bepaald een brouwer de houdbaarheidsdatum van zijn bier? Kun je eigenlijk wel een houdbaarheid geven aan het bier? Kortom genoeg vragen om hier een leuke blog over te schrijven.
Kwaliteitsgarantie
Een beter woord voor houdbaarheid zou bijvoorbeeld kwaliteitsgarantie kunnen zijn. De datum op het flesje geeft eigenlijk aan tot wanneer het bier de smaak heeft die door de brouwer is bedoeld. Daarna is het bier dus nog wel goed, maar kan de smaak wel veranderen. Kort door de bocht kan je dus stellen dat het bier niet bederft, maar haar smaak enkel verandert. Dit is verschillend per biersoort. Eigenlijk zijn er drie belangrijke elementen die een rol spelen in de smaakverandering van bier. Dit is de invloed van licht, tempratuur en van zuurstof. Neem bijvoorbeeld licht, een donker bier is hier natuurlijk een stuk minder kwetsbaar voor in vergelijking met een blond bier.
Het beste kun je dus al het bier op dezelfde plaats bewaren zonder te veel licht. Daarnaast heeft tempratuur bijvoorbeeld weer veel invloed op het koolzuur wat in het blikje of flesje zit. Als het te warm is zal het koolzuur licht ontsnappen en op die manier minder lang houdbaar zijn. Eigenlijk zijn de laatste twee elementen van houdbaarheid dus behoorlijk samenhangend.
Brouwproces
Tijdens het bottelen moeten brouwers dus een houdbaarheidsdatum op de flesjes zetten. Landen buiten de Europese Unie hebben deze verplichting niet en zetten dus vaak een can/bottle date op de fles. Zij leggen het vertrouwen dus bij de consument. Maar hoe bepaal je tot wanneer je bier de eigenschappen heeft die jij als brouwer aan het bier hebt gegeven? Brouwers kunnen de houdbaarheid van het bier natuurlijk wel beïnvloeden. Maar zijn er meerdere dingen in het brouwproces van belang om de goede datum op het flesje/blikje te kunnen zetten. Ik sprak kort hierover met Ronald van der Streek (eigenaar en oprichter van de Utrechtse VanDerStreek) en Koen Overeem (Eigenaar en oprichter van brouwerij Rock City).
Hoe bepaal je de houdbaarheid van een bier tijdens het brouwproces?
Ronald: De houdbaarheid van bier wordt eigenlijk verlengd als je in de brouwerij zo goed mogelijk met je bier omgaat. Dit houdt eigenlijk in dat je zo min mogelijk zuurstofinslag wil. Dit meten wij dan als brouwers in parts per billion. Bij het afvullen meten we dan ook daadwerkelijk hoeveel deeltjes per biljoen er zuurstof zijn. Voordat een bier een tank ingaat spannen wij bijvoorbeeld de tank vol met stikstof, dit zorgt er natuurlijk voor dat er geen zuurstof bij kan. En bij het afvullen gaat er eerst koolzuur in het blikje. Daarna wordt het bier onder het koolzuur gevuld. Door deze maatregelen te nemen blijft het bier langer houdbaar. Maar zodra een bier de brouwerij verlaat gaat het direct achteruit. Dit heeft te maken met licht, tempratuur en dus zuurstof.
Zitten er bijvoorbeeld nog wettelijke verplichtingen aan?
Ronald: Niet per se, in een bier zit natuurlijk niks wat de mens ziek kan maken. Zelfs niet als het bier 20 jaar staat bij wijze van spreken. Alleen de smaak gaat natuurlijk wel echt enorm achteruit.
Koen: Bier kan eigenlijk niet bederven, de meeste brouwers kiezen voor een korte houdbaarheidsdatum zodat ze zeker weten dat het bier smaakt zoals bedoeld is. Bij grotere brouwen die ook bier verkopen aan supermarkten of bijvoorbeeld OnderNulPuntVijf, kan het zijn dat er wordt gevraagd een langere houdbaarheidsdatum op het blikje te zetten omdat er geen garantie is over hoe snel een bier uiteindelijk wordt doorverkocht.
Zit er een verschil in houdbaarheid van een alcoholvrij bier en een bier met alcohol?
Ronald: Eigenlijk niet, een alcoholvrij bier is meestal gepasteuriseerd. Dat betekent dat het gewoon een stabiel product is wat je gewoon kan drinken.
Koen: We gebruiken dezelfde manieren voor het brouwen van een alcoholvrij bier en een bier met alcohol. Een alcoholvrij bier kan wel langer houdbaar zijn. Maar dan kom je natuurlijk wel weer snel uit bij de kwaliteit van het bier die dan achteruit gaat.
Kijk, ruik en proef
Zoals de nieuwe campagnes tegen verspilling al zeggen: kijk, ruik en proef voordat je iets weggooit. Voor alcoholvrij bier geld dit dus al helemaal. Er zijn zelfs consumenten die bier na de aangegeven houdbaarheidsdatum beter vinden. Dit komt bijvoorbeeld omdat het bier dan iets zuurder is geworden, of hopsoorten gaan een minder prominente rol spelen. Het is belangrijk om naast je alcoholvrije bier een lekkere borrel te doen met wat zoutjes, maar het is misschien nog wel belangrijker de houdbaarheidsdatum met een korreltje zout te nemen.
Dus proost (ook na de THT datum)!
Comments